Milieu

De Groenlandse haai is een bijzonder uniek dier want hij kan tot wel 500 jaar oud worden. Dit mystieke wezen leeft in de dieptes van de koude wateren van de Atlantische Oceaan en de Noordelijke IJszee en blijft zelfs het hele jaar door in dat koude water, waarmee hij zich onderscheidt van andere haaisoorten.

Geen gewerveld dier op onze aardbol dat zo oud wordt als de Groenlandse haai, en wetenschappers beginnen nu eindelijk te begrijpen hoe dat komt. Deze haai groeit trouwens ook bijzonder traag, slechts 1 centimeter per jaar. Maar ze kunnen wel tot wel zes meter lang worden. En deze dieren bewegen zich bovendien ook traag voort. Hun trage metabolisme zorgt er volgens wetenschappers mee voor dat ze zo'n hoge leeftijd kunnen bereiken. 

Hoe worden deze dieren zo oud?
Een internationaal team van wetenschappers is er nu voor het eerst in geslaagd om het *genoom van de Groenlandse haai in kaart te brengen, en zo te verklaren hoe de dieren zo oud kunnen worden. Dat genoom blijkt ten eerste buitengewoon lang, dubbel zo lang als dat van de mens. En dat brengt een ongeziene vaardigheid met zich mee. Het zou de dieren immers mogelijk in staat stellen om hun defecte genen in hun DNA te herstellen. Daarnaast zijn 70 procent van de genen in het genoom ook nog eens zogenoemde ‘springende genen’, die zich kunnen verplaatsen binnen de DNA-sequentie. Voor de meeste diersoorten zijn zulke springende genen een gevaar die mutaties en dus ziektes als kanker kunnen doen ontstaan, maar bij de Groenlandse haai zou het effect van die springende genen niet alleen teniet worden gedaan, maar zelfs omgekeerd kunnen zijn. Zo stelt Arne Sahm, hoofdauteur van het onderzoek en bioinformaticus aan de Ruhr-universiteit van het Duitse Bochum. Daardoor zouden de dieren net minder gevoelig voor ‘ouderdomsziekten’ en kanker zijn en krijgen ze dus een vrijgeleide naar een stokoude dag. 

(*genoom= de volledige genetische samenstelling van een organisme)

Verder onderzoek moet nu duidelijk maken in hoeverre we deze revolutionaire ontdekkingen kunnen toepassen op het ouder worden van de mens en wie weet ooit in ons voordeel kunnen gebruiken.

(SR for Tagtik/Source: CNN - Science today - Nieuwsblad/Illustration picture: Image by Bernd Hildebrandt from Pixabay)