Kan Turkije het conflict tussen Congo en Rwanda oplossen?

In Oost-Congo woedt een oorlog. Het reguliere leger van de DRC en de M23-groep, gesteund door het Rwandese leger, zijn erbij betrokken. De spanningen lopen er al enkele dagen op en Turkije heeft aangeboden te bemiddelen.

De M23-groep, die sinds 23 maart 2012 in opstand is tegen de regering van de Democratische Republiek Congo (DRC), voert regelmatig militaire acties uit in Noord-Kivu. Ondanks een staakt-het-vuren tussen november 2013 en november 2021 hebben de rebellen de wapens weer opgenomen. Sindsdien krijgt de M23 steun uit Rwanda. De afgelopen dagen zijn de gevechten zelfs toegenomen in de buurt van Sake en Kibumba, ten noorden van Goma. Er worden zware wapens gebruikt en het dagelijks leven van de inwoners wordt gekenmerkt door veel geweervuur.

Verschillende actoren
Om zijn grondgebied te verdedigen en de aanvallen van de M23 af te slaan, gebruikt het reguliere Congolese leger FARDC-helikopters en mortieren. Het kan ook rekenen op de Wazalendos zelfverdedigingsgroepen en de steun van een coalitie van Zuid-Afrikaanse landen onder leiding van Zuid-Afrika. Er zijn ook vredeshandhavers van Monusco als onderdeel van Operatie Springbok. Het doel van deze operatie is om burgers in Noord-Kivu te beschermen door “defensief” op te treden tegen de M23-rebellen, die niet hebben geaarzeld om de posities van de VN-troepen aan te vallen.

De rol van Turkije
Het conflict zelf begon meer dan 30 jaar geleden in het gebied van de Grote Meren. En er bestaat nu een reëel risico op een regionaal bloedvergieten en een oorlog. Gezien de recente verslechtering van de situatie en de nieuwe technologische oorlog om communicatie en GPS te storen, wil Turkije zich positioneren als bemiddelaar. Op basis van zijn ervaring met het brengen van vrede tussen Ethiopië en Somalië, biedt Ankara aan “alle nodige hulp te bieden om de crisis tussen Rwanda en de Democratische Republiek Congo op te lossen”, aldus de Turkse president Recep Tayyip Erdogan tijdens het bezoek van zijn Rwandese ambtgenoot Paul Kagame op donderdag 23 januari 2025.