“Als ik Russisch hoor spreken, wil ik overgeven”
In een recent artikel in de Franse krant Le Monde werd opvallende daad van verzet belicht. Sinds het begin van de Russische invasie in Oekraïne hebben duizenden Oekraïners besloten het Russisch te laten vallen, omdat het te zeer geassocieerd werd met de oorlog en de daarmee gepaard gaande oorlogsmisdaden. Ze zijn daarom begonnen met het volgen van Oekraïense lessen.
De Oekraïense bevolking sprak na de val van de Sovjet-Unie en de onafhankelijkheid van Oekraïne in 1991 beide talen zonder dat dit als een probleem werd ervaren. “In 2014 markeerden de annexatie van de Krim en de oorlog in de Donbass een eerste breuk: een deel van de bevolking stapte uit patriottisme over op het Oekraïens, maar dat bleef marginaal”, benadrukt Le Monde. Sinds de Russische invasie in februari 2022 heeft de Oekraïense natie zich geconsolideerd, wat heeft geleid tot een breuk met Rusland en in het bijzonder met zijn taal. Hoewel het Russisch als prestigieus werd beschouwd en het Oekraïens nogal ‘uitgestorven’ was en als een landelijk dialect werd beschouwd, is de trend tegenwoordig gekeerd; de officiële taal herwint zijn glans. Op school worden bijvoorbeeld uitsluitend lessen in het Oekraïens gegeven.
Om mensen te helpen die Oekraïens willen leren of verbeteren, werd in februari 2022 de Yedyni-beweging (talenclub) opgericht. Le Monde verdiepte zich in een klas in Kiev en gaf een klein overzicht van de redenen waarom de deelnemers het Russisch wilden opgeven. Een student legt uit: “Ik sprak vóór de invasie altijd Russisch. Maar aangezien de Russen zeggen dat ze hierheen zijn gekomen om de Russischtaligen te redden, besloot ik over te stappen naar het Oekraïens. Op die manier geef ik ze dit excuus niet meer.” Een andere deelnemer vervolgt: “Ik kom uit Bakhmut. Ik wil van het Russisch af. Helaas hoor ik het in Kiev nog steeds veel, het maakt me depressief!”
Verderop in de discussie neemt een 47-jarige man geen blad voor de mond en vertelt in hoeverre het Russisch nu een reflexmatige afwijzing bij hem opwekt: “Als ik vandaag Russisch hoor spreken, krijg ik zin om over te geven, het is fysiologisch”. Met woede in zijn stem voegt hij eraan toe: “Ik ben opgegroeid in een volledig Russischsprekende omgeving. Maar aangezien Rusland iedereen die Russisch spreekt als Russisch beschouwt, verdomme maar...! Ik kies mijn kant, niet die van deze barbaren.”
Voor een groot deel van het Oekraïense volk zal er een tijd komen dat niemand in dat gebied Russisch zal spreken. Le Monde citeert in haar artikel Ivanna Arestanova, de lerares van de taalclub, en benadrukt haar mening. “Alles hangt af van hoe deze oorlog zal eindigen”, meent de jonge vrouw. Het is altijd de winnaar die geschiedenis schrijft. In het geval van de nederlaag van Oekraïne zou het opnieuw in het Russisch kunnen worden geschreven..."
(Tagtik/Source: Le Monde/Illustration: Pixabay)
