Conflict

De Russische dissident Vladimir Kara-Murza werd vrijgelaten dankzij een gevangenenruil. Hij spreekt nu voor het eerst over de horror en pesterijen die hij moest ondergaan enkel en alleen omdat hij het niet eens is met de mening van de Russische president Vladimir Poetin.

'Levensreddende missie'
In april 2022 werd Vladimir Kara-Murza opgepakt. Op dat moment reisde hij als activist de wereld rond om groepen mensen toe te spreken over de oorlogsmisdaden tegen burgers die het Russische regime naar zijn mening beging. Dat was niet naar de zin van de baas van het Kremlin en die liet hem oppakken en veroordeelde hem prompt tot een gevangenisstraf van 25 jaar, meteen de langste die een politiek gevangene opgelegd heeft gekregen sinds de val van de Sovjet-Unie. Hij zou die straf in een gevangenenkamp in Siberië moeten gaan uitzitten. Maar zo ver kwam het niet aangezien hij vrijgelaten werd als onderdeel van de grote gevangenenruil die draaide rond Wall Street Journal-journalist Evan Gershkovich.

Hij spreekt eigenlijk zelf niet van een 'gevangenenruil' in interviews met onder meer The Independent en The Guardian, maar van een “levensreddende missie”. “Want niemand kan 25 jaar overleven in een Russische goelag, zeker na de twee vergiftigingen die ik doorgemaakt heb. Voor mij was dat eigenlijk een terdoodveroordeling.”

Zelfde gruwel van tijdens Sovjet
In 2015 en 2017 werd hij trouwens al tweemaal vergiftigd. Het kostte hem bijna zijn leven, maar uiteindelijk ontwaakte hij toch weer uit zijn coma. Sindsdien lijdt hij aan een vervelende zenuwaandoening.

Slechts 30 minuten buitenlucht
Als historicus bestudeerde hij jarenlang Sovjet-dissidenten en hoe zij aangepakt werden. “Het was schokkend om te zien dat er eigenlijk niets veranderd was na al die decennia”, zegt hij. “Plots maakte ik het zelf allemaal mee. Zelfs de kleinste details van hoe een gevangeniscel eruitziet, hoe de wandeling georganiseerd is, hoe gevangenisbewakers tegen je praten, hoe het gevangenentransport werkt… Alles is precies hetzelfde.”

De gevangenen moeten er maar liefst 23,5 uur per dag in hun kleine cel blijven, zo getuigt hij. Slechts een half uur per dag mochten ze naar buiten, om “in cirkels te stappen”. Daarnaast moesten de gevangenen ook elke ochtend om 5 uur opstaan en hun bed naar boven klappen, waardoor ze overdag niet meer konden gaan liggen. 

(SR for Tagtik/Source: The Independent - The Guardian/Illustration picture: Photo by Markus Spiske on Unsplash)