Politiek

In het Noordpoolgebied staat het laatste stuk privégrond te koop. Dit is van groot belang voor China en bezorgt de Noorse autoriteiten kopzorgen. 

Dit geïsoleerde stuk land, 60 km2 bergen en vlakten, kaal van bebouwing maar begrensd door een gletsjer, ligt in het zuidwesten van de Svalbard archipel, tussen de Noordpool en het vasteland van Noorwegen. En in een tijd van verhoogde spanningen tussen het Westen en Rusland en de terugtrekking van het "pakijs", wordt deze Arctische regio steeds waardevoller. Zowel economisch als geopolitiek, meldt Blue News. 

Vandaag staat het landgoed Søre Fagerfjord te koop... voor het bescheiden bedrag van 300 miljoen euro. Per Kyllingstad, de advocaat die de verkopers vertegenwoordigt, prijst de verdiensten: "Dit is het laatste privéland in Spitsbergen en, voor zover wij weten, het laatste privéland ter wereld in het hoge noorden". Hij voegt eraan toe dat hij "concrete tekenen van interesse" heeft ontvangen van China. 

In 2018, een teken van het belang ervan, werd er een witboek aan de regio gewijd door China, dat zichzelf ziet als "een staat 'dicht bij de Noordpool' en van plan is om daar een steeds grotere rol te spelen", aldus Blue News. Tot op de dag van vandaag wordt de Svalbard archipel "geregeerd door een juridische UFO" die lonkt naar buitenlandse intenties en nieuwsgierigheden. "Een verdrag uit 1920 erkent de Noorse soevereiniteit over het gebied, maar geeft ook de onderdanen van de verdragsluitende partijen, waaronder China, het recht om de natuurlijke hulpbronnen 'op volkomen gelijke voet' te exploiteren". Rusland heeft in dit verband verschillende doorgangsrechten en zijn staatsbedrijf Trust Arktikugol ontgint er momenteel kolenlagen. 

Dit was genoeg om Noorwegen woedend te maken, dat China, na Rusland, als een grote bedreiging voor het land ziet. Cecilie Myrseth, de Noorse minister van Handel en Industrie, zei dat het land niet verkocht kon worden zonder de toestemming van de Noorse autoriteiten en voegde eraan toe dat het "ook niet mogelijk was om onderhandelingen over het landgoed te beginnen". De eigenaars van het landgoed zijn door de openbare aanklager in gebreke gesteld. Het doel is om de overdracht te annuleren.   

99,5% van Spitsbergen is eigendom van de Noorse staat, die "het grootste deel van het grondgebied, inclusief het landgoed Søre Fagerfjord, heeft geclassificeerd als beschermd gebied waar met name bebouwing en gemotoriseerd verkeer verboden zijn". Maar de verkopers gaan niet akkoord met deze opgelegde beperkingen en beroepen zich op het verdrag uit 1920 waarin staat dat "alle partijen dezelfde rechten moeten hebben", legt advocaat Per Kyllingstad uit. Hij wijst erop dat als het verdrag niet wordt nageleefd, Noorwegen, dat een aantal infrastructuren heeft gebouwd, waaronder woningen, havenfaciliteiten en een vliegveld, in één klap Russische activiteiten op de archipel zou kunnen verbieden en zo "een Derde Wereldoorlog" zou kunnen ontketenen.  

Andreas Østhagen, onderzoeker aan het Nansen Institute, is gematigder over het onderwerp. Hij legt met name uit dat "het land in Søre Fagerfjord een 'minimale' economische waarde heeft en dat de mogelijke verkoop ervan geen 'enorme bedreiging' vormt voor Noorwegen". Aan de andere kant "kan het bezitten van land in Spitsbergen over 50 of 100 jaar strategische waarde hebben", zegt hij. Volgens hem is de Chinese interesse een "rode lap" om Noorwegen aan te moedigen iets met dit gebied te doen.

(SR and AsD for Tagtik/Source: Blue news/Illustration: Unsplash)